La Notizia///////////////////
/////////////////di Tonino Bussu

O=========================O

////////////////////////////

Presentau in Ollolai su libru ‘Omines e feminas de Sadigna’ de Frantziscu Casula

////////////////////////////

Dominica manzanu in Ollolai s’est presentau su libru de Frantziscu Casula ‘Omines e feminas de Sardigna’. Sas contr’istorias, pubblicau da Alfa editora.
A pustis sos saludos de su sindicu Marco Columbu e de s’assesore comunale a sa cultura Frantziscu Barone, est intervenniu Tonino Bussu, comente coordinadore de sos arresonos, e at prezisau s’importu chi tenet s’insegnamentu de s’istoria sarda in sas iscolas, ma non solu pro connoscher s’istoria de sa Sardigna, ma pro cumprender menzus s’istoria italiana, europea e munduale ca su bonu de sas vortas s’istoria sarda s’inserit a pienu titulu in s’istoria europea.
At fatu sa relata Gian Carlo Bruschi chi at laudau s’opera de Frantziscu Casula pro s’importu chi podet tenner sa connoschentzia de custas pessones e at inditau chi custu libru l’esseren postu in sas iscolas in modu chi sos zovanos eseren connottu bene s’istoria de s’isula issoro.
Frantziscu Casula at marcau chi l’est bennia s’idea de iscrier custu libru ca no agatabat in sos libros de testu pro sas iscolas perunu atzinnu a s’istoria de sa Sardigna.
E galu oje medas testos non faveddan mancu de sos nuraghes in s’istoria antiga.
Ecco duncas sa necessidade e s’obbligu pro sos sardos de connoscher cust’istoria.
At cungruiu sos interventos s’editora Maria Marongiu de Alfa Editrice, chi at prezisau chi est disponibile a incorazare sas pubblicatziones, siat in italianu e siat in sardu, de operas comente sa de Frantziscu Casula ma pur’ateras chi tratten de sa Sadigna ca oje b’est semper prus sa necessidade de fagher connoscher sa realidade sarda prima de totus a sos sardos.
Ecco s’importu chi tenet custu libru de Franziscu Casula chi trattat de 15 monografias de pessonaggios sardos chi interessan s’istoria de sa Sardigna dae sa 2^ gherra punica finas a oje, dae Amsicora, su sardu chi cun s’azudu de sos cartaginesos cheriat bloccare sa colonitzatzione romana de sa Sardigna, finas a sos omines e feminas de oje comente a Eliseo Spiga, Frantziscu Masala, Jubanne Lilliu, chi est galu vivu, passande tra s’ateru in s’istoria medievale sarda cun Eleonora de Arborea chi at fattu sa Carta de Logu, una de sas cosrtitutziones prus avanzadas de s’epoca, si pessamus chi fimos a sa fine de su 1300.
Ma ateros pessonaggios de importu suni trattaos in custa contr’istoria de Frantziscu Casula comente a Sigismondo Arquer, in su 1500, omine de grandu cultura, amigu e in tratamentu puru cun pessones de sa riforma protestante e pru cussu cundennau e brusiau vivu dae s’incusitzione ispagnola, ma sighin sas istoria faveddande de Giomaria Angioy, su leader de sas batallas antifeudales de fine settichentos, cun Grassia Deledda, Zuseppe Dessì, Montanaru, Marianna Bussalai e Grassia Dore, feminas e intellettuales pacu connottas custas urtimas, ma chi an poetau e iscrittu cosas bellas e utiles de conoscher e leghere.
Si cungruit su libru de Casula cun pessonaggios politicos mannos comente a Antoni Gramsci e Emilio Lussu, chi totus connoschen de prus, ma puru ateros prus pagu connottos, comente a Antoni Simon Mossa, chi a gherrau meda pro sa soverania de sa Sardigna e pro sa limba sarda.

(14-10-2011)