Sa ide e-i su inu
di Costantino Longu

Bide, non ses pianta colossale
che-i sos chercos chi sun’ in sas forestas
chi resistin’ a donzi temporale.

Umile ses, ma venerada restas
che in s’ antigu in su tempus nou,
ca pro te si sun fattas tantas festas.

Est su eranu cun su cheghentu sou,
poi chi t’ at fattu s’ omine sa puda,
chi lu favorit s’ isviluppu tou.

Send’ in s’ ierru drommis trista e nuda,
ma passadu su nie cun su entu
t’ ischidas e brionis muda muda.

Ti estis cun su sole de isermentu,
seberas e ammaduras sos budrones
chi si poden contare a chentu a chentu.

Cun su mudare de sas istasiones,
mentres chi sa ua la coloris,
su inzatteri cubas e cubones

preparat pro sa innenna, ca favoris
su cumpensu a totu cuddas curas
fattas dae cando fozis e fioris.

In sas baddes e in sas pianuras
in sas binzas bi sun sas festas bellas
in onore a sas aghinas maduras;

cantan sas innozentes verginellas
cun sas boghes insoro armoniosas
chi paren’ arrivare a sas istellas;

in movimentu si ponen briosas
impreande pischeddas e paneris,
prus fadigan’ e prus sunu festosas.

Sos omines s’ ammentana de deris,
de cando babbos e giaios insoro
faghian binos pastosos e lezeris.

Sas fozas tuas in color’ ‘e oro,
benin totu in terra a che finire
chi paret chi rattristene su coro.

Ispozada ‘e su tuo bird’ estire,
in mesu de su nie e de su frittu
dae nou ti torras a drommire,

mentres su fruttu tuo beneittu
bene regortu est in magasinu,
riccu d’ aroma, frizzante e licchittu.

De sa ide ses fizu tue, oh inu,
ti l’an donadu sos raios solares
s’ alculu chi possedis genuinu;

bevanda de virtudes singulares,
cando su sacerdote narat missa
ses su samben de Deu in sos altares.

Duos ch’ an de amore sa prommissa
s’ invitu faghen cando si fidanzana,
ses in sas laras de issu e de issa;

augurande sos presentes avanzana,
a su divertimentu dan’ iniziu,
incitados dae te cun briu danzana.

Cand’ est sa die de s’ isposaliziu,
ispiccu faghes in sas caraffinas
espostas in sas mesas cun giudiziu.

Parizzas elegantes signorinas,
a sa torrada dae su sacru ritu,
cun calighes e tazzas cristallinas

a sos presentes passana s’ invitu
cun saffattas de durches e licores,
poi si pranzat cun sanu appettitu.

Sos chi sun veramente buffadores
ti preferini, binu generosu,
solu a tie renden sos onores.

Unu poeta, cun estru briosu,
tazza in manos si nde leat una
augurat a s’ isposa e a s’ isposu:

“Tenzedas sempre bona sa fortuna
senza connoscher sas dies penosas,
in favore bos lugat sole e luna;

semenadu de profumadas rosas
su caminu ostru lu agattedas,
suaves ma senz’ essere ispinosas;

annos umpare nde passedas medas,
cunform’ a coment’ azis su disizu
su sognu ostru lu realizedas.”

Cando an sos isposos unu fizu,
dae nou bi ses tue presente
sa die chi si faghet su battizu.

In dogni cerimonia differente
si de inu non b’ at tazzas pienas
sun festas chi non balene a niente.

Ammento de Nadale sas succhenas
poi dae “Missa ‘e puddu” remuidos,
ch’ in sas famiglias, cun paghes serenas,

in motu si ponian sos ispidos,
in sa brasia d’ elighinos truncheddos
a ruz’ a ruzu enian’ arrustidos

anzones e crabittos cun porcheddos;
però su chi sos sinos iscaldiada
fit su inu buffadu in sos conzeddos.

Cando in cazza russa si occhiada
su sirbone, a su pius fortunadu
sa conca cun sa pedde dada eniada

e fit su sero tantu festeggiadu
consumande su inu a buttigliones
dae sos cumpanzos totu accumpanzadu.

Sun’ infinitas sas occasiones
in sas cales ses tue nezzessariu
pro sas umanas soddisfaziones.

Unu ezzu connosco, chentenariu,
ch’ est a sa sepoltura tucca tucca
però a Baccu pro nudda contrariu;

cando si leat sa pintada zucca
pienada de inu ispeziale,
non si la ponet debbadas in bucca;

deo li naro: “Non bos fettat male!”
Ma issu mi rispondet: “Faularzu!
Custu est s’ amigu meu coriale:

su inu est de s’ omine s’ attarzu!”

Cuncursu de poesia Bacchica “Isola d’Ischia” 1964