Sa tirannia de oe
di Antiogu Cappai Cadeddu

interpretazione moderna de s'innu famosu contra sos barones

Procurade ‘e l’atterrare
Custa noa tirannia
Sardos, ca in fide mia,
Nos ponet a cul’in terra!
Noa si peset una gherra
Pro abizare sa cussentzia,
Cun s’arma ‘e sa Connoschentzia
Oe la depimos gherrare!

Custa noa tirannia
Procurad’e l’atterrare!

In antis si gherraiat
Cun su ferru e cun su brunzu,
Como leemus in punzu
Sos liberos e paberis,
E onzi trastu ch’aberit
Sa mente a sa realtade,
Ca solu sa veridade
Nos podet illiberare.

Custa noa tirannia…

Su populu in su profundu
Letargu est sepultadu
Ca su Podere malvadu,
Lu tenet in s’innorantzia ,
Ca semper custa s’usantzia
Est da tempus antigu:
Pro si lu tenner amigu
Sa conca a li anneulare.

Custa noa tirannia…

Pane e giogos de tzircu
Sos Romanos li daian
Gai su populu tenian
Sutammissu e cuntentu,
Brivu de cussentimentu
De esser miseru e isfrutadu
E abarrait asseliadu
Sena mai si repellare.

Custa noa tirannia…

Ma si no cun sas lusingas
Fuin sos populos custrintos
A mala ‘oza e cumbintos
Luego a ponner in mente;
Tratait su furbu potente
Segundu s’ocasione,
Sa carota o su bastone
Pro sigher a dominare.

Custa noa tirannia…

Siat carota siat bastone
Su Podere a chie cumandat
Li ‘enit da chie lu mandat
In artu, in sa cadrea;
Da sas concas e ideas
Chi moven sa multitudine!
Si forgiat in cuss’incudine
S’ispada pro cumandare!

Custa noa tirannia…

No est mai presumibile
Chi una o pagas pessones
Nde subachen milliones:
Ca mai populu aunidu
Podet essere binchídu.
Ca s’unione est potentzia
Chi peruna prepotentzia
Podet mai dominare.

Custa noa tirannia…

Su generale famadu
Mere de mesu mundu,
Cun cunsideru profundu
Nesit chi sa baioneta
Un’arma est-e perfeta
Sas gherras pro superare;
Ma pro una cosa no balet:
Pro si bi setzer ebia.

Procurade ‘e l’aterrare…

Una faltza religione
De regnu fuit istrumentu,
Rendiat s’omine cuntentu
Sa miseria de agguantare,
E s’imbastu de trazare
Chi li arriait s’opressore,
Ca cun mundanu dolore
Su chelu balanzaiat!

Procurade ‘e l’aterrare…

De Cristos sas Bonas Noas
Chi a sos poberos aiat dadu
De unu mundu renoadu
De amore pro donzi omine,
Fuin vanas da su machine
De su populu babbeu,
Chi imbiados dae Deu
Sos tirannos los creiat.

Procurad’e l’aterrare...

Oe in su tertzu milenniu
Na chi amos fattu progressu,
Ma creo chi, a su revessu,
Torrados semus in segus.
Est oe s’omine unu pegus
Che in antis, de su masone,
Ca da sa televisione,
Si lassat-a coglionare.

Custa noa tirannia…

De populos dormitoriu
Fuit sa faltza religione,
Ma cun sa televisione
Sun in coma profundu!
Pro sos meres de su mundu
Meda est cumbeniente
Chi dormat semper sa zente…
Guais a nde l’abizare!

Custa noa tirannia…

Podiat essere istrumentu
De vera democratzia,
Ma sa zente in s’idea mia,
Rendet tzega e innorante,
Pro chi su mere birbante
Cun lusingas e cun artes,
E de Venere e de Marte,
La potat manipulare.

Custa noa tirannia...

Sos zovanos imbitzados
Sun, in chirca ‘e ‘cudda cosa’
Da pitzinnas generosas
Mustrande titas e nadigas,
Chi sas bozas fanadigas
Renden pro sa fatzienda,
Cand’in domo sa molenda
No la poden maghinare!

Custa noa tirannia…

Pitzocos istade atentos
Ca bos lean pro su c…
A fagher s’arte ‘e su mulu
Profetu non b’at, mirade!
Feminas beras amade,
No in bisione ma aberu,
Cun coro cardu e sintzeru
No cun su c…. ebia!

Procurad’e l’aterrare…

Pois bi mustran a machine
Milli garas e partidas;
Pro s’iscuadra favorida
Donzunu devenit macu
E, sena ischire, teracu,
Si rendet e sutammissu,
Ca su mere mentzidissu
Gai impidizat de pensare.

Custa noa tirannia…

Ma siat Venere o siat Marte
Sun-u totu vanos giogos,
Sun-u fummu in sos ogos
E neula in sos sentimentos,
Pro chi no siades atentos
A impreare sos cherbeddos
E cun sos giustos faeddos
Sos tortos a denunsiare.

Custa noa tirannia…

Pensa, Sardu, s’innoransia
Chi fuit mere intro ‘e te
De su Duce e de su Re
T’aiat postu in su podere...
E como a un’ateru mere
Ti cunsignat, coro e mente,
E, che masone incussiente,
Li permitit de ti ghiare.

Custa noa tirannia…

Basta populu! Ista atentu
Chi custu no est progressu
Pro bois, ma pro s’interessu,
De pagos privilegiados,
Chi a cadrea sun pigados
Pro prenare sa bussaca,
E cun zente tonta e maca
Lis cumbenit a tratare.

Custa noa tirannia…

Si est beru chi su progressu
At su mundu mezoradu
E ch’at frazellos bogadu
De sas passadas edades,
Prus dannu a s’Umanidade
Causat, de ateras piaes,
Terribiles, tantu graes:
No b’at mediu a las curare.

Custa noa tirannia…

Produet energia nucleare
S’atomu cando l’isperran
Ma avenenat sa terra
Mizas e mizas de annos,
Cun ruinas e cun dannos
A pessones e ambiente;
Ca, infines, inue e comente
S’alga est a che fugliare?

Custa noa tirannia…

De sa Tecnocratzia
Cheren sos leviatanos
Sagrifitzios umanos
Che crudeles religiones!
Maladias, tribulassiones
Traschias, pestes, frazellos,
De Deus sos donos bellos
Sun sighinde a arruinare.

Custa noa tirannia…

E bi at paritzos milliardos
De poberos e isfrutados,
Famidos e irredados,
E a faschias morinde,
O arrennegados bivinde
Contra a sos isfrutadores,
Intzegaos da su dolore,
Prontos a si vindicare!

Custa noa tirannia…

Ma peus dannu causande
Sun sos meres de su mundu
Ca su dominiu in profundu
Prenetat de sas cussentzias;
Reduet sa connoschentzia
A s’issoro religione
Chi est in s’adoratzione
De Deus Dinari ebia.

Procurade ‘e l’aterrare...

Ne Deus bi at e ne santos,
Cumerciu ebia e balanzu,
Pro amigu e pro cumpanzu
Ne amore e ne respetu,
Solu isperu, solu isetu
In sa Dea Economia!
Ne Morale e ne Poesia
Sun dignas de las amare!

Custa noa tirannia…

Pro sas multinatzionales
Est su mundu unu marcadu
E totue balanzadu
An immensos capitales,
Sos populos totu uguales
De gustos e de valores,
Los cheren comporadores
Cunsumadores ebia!

Procurade ‘e l’aterrare…

Una noa barbaridade
Est su Globu ocupande,
Sa vida est uniformande,
Sas concas de sas pessones;
Sas limbas de sas nassiones
Nde cheret totas segadas,
Fin’a chi sas incontradas
Ingresu faeddan ebia!

Procurad’e l’aterrare…

Deus las variat cun incantu
Sas bellesas de Natura,
A dogni ‘estia una fregura
Unu cantu a onzi puzone,
Una limba a onzi nassione,
Minore o manna esseret,
Ma custu malu podere
Cheret totu aparizare.

Custa noa tirannia…

Essu, Scel e Cocagola,
Sos films de Ollivuddu,
Frade Mannu e Fastfuddu…
Na chi ‘atin sos progressos,
Ma sos populos cumbessos
Lassan, sena costumenes,
Sena anima e ne lumene,
Sena limba pro faeddare.

Custa noa tirannia…

Sardigna nostra in s’istoria
Colonia est semper istada,
Da anzenos dominada
Paga at tentu libertade,
Ma in sa presente edade,
At peus sorte de aberu,
Che provintzia de un’Imperu
Sena braga o balentia.

Procurade ‘e l’aterrare…

Fuit da anzenos dominada
Ma Sardigna fuit Sardigna,
Una mama ‘e amore digna
A sos coros daiat afranzos;
Fumis poberos e lanzos
Ma, cun limba e tradissione,
Fumis sarda nassione,
No americanos ebia.

Procurade ‘e l’aterrare…

Coment’apo a narrer deo:
‘Est custa Sardigna mia’
Cando su lumene ebia
De sardu li est abarradu?
Cando che li an furadu
Sa limba e s’identidade?
Cando ‘e s’antiga redade
No s’at a poder bantare?

Custa noa tirannia…

Custu est su logu caru
Ue tenzesi sa naschida,
Custa limba tota vida,
Su coro meu amparat,
Ma prus como no s’imparat
A minores e a pitzinnos,
Sun-u sos antigos sinnos
Literas mortas ebia!

Procurade ‘e l’aterrare…

De su Sardu nd’an birgonza
Sos modernos genitores,
A sos pitzinnos minores
Faeddan solu s’italianu,
Ma lis essit-i metzanu
Ca, sena tantu reguardu,
S’Italianu cun su Sardu
Totu ammescuran a pare.

Custa noa tirannia…

Proite nde tenes birgonza,
Sardu, de sa limba tua?
Si la dispretzias e cuas
Ses duas bortas in errore:
A sos mannos s’onore
Chi lis depes ses leande,
E a fizos tuos brivande
Ses de cussa redade!

Custa noa tirannia…

Cantu ricu, cantu bellu
Est tra nois su tratamentu
Si cun coro e sentimentu,
Sa limba nostra impreamos!
Si tra nois la faeddamos
In sa cara intimidade,
Sinnu ‘e cuss’identidade
Chi a nois pertenet ebia.

Procurade ‘e l’aterrare…

Babos e mamas antigas
Cun amore pesaian
Sos fizos, e lis daian
Sa limba sarda in donu;
De issa su durche sonu
Fuit vinculu de unione
Chi sas generatziones
Ligait totas umpare.

Custa noa tirannia…

S’esempiu, sardos, sighide
De Gramsci, groria nostra,
Chi sa limba mia e bostra
In altu onore teniat,
E a faeddare cunsizaiat
In Sardu a sas criaturas,
E custu est sa mezus cura
Sa limba infirma a sanare.

Custa noa tirannia….

Ma sa classe intellettuale
Aiat su populu traitu,
De s’anzenu malaitu
Sa limba bene imparait,
Ca ‘e tratare si ‘antait
Cun sos meres furisteris,
E limba de arregateris
Su Sardu la pensaiat!

Procurad’e l’aterrare…

E bois, predis, de Gesus
Su Vangelu traighides!
S’Italianu favorides,
In sas preigas e in sos ritos,
De sos sardos poberitos
Sa limba azis aburridu;
Su Maistru no azis sighidu
Chi a sos poberos faeddaiat!

Procurade ‘e l’aterrare…

Custu li naran progressu
Chi sas famiglias separat,
Vias diversas imparat
A minores e a mannos,
Fatu ‘e anzenos ingannos
E de vanas violeras,
Ammajaos da sas chimeras,
De unu faltzu benistare.

Custa noa tirannia...

Custu li naran progressu,
De pagos s’irrichimentu,
Sena lege, e creschimentu
De sa miseria grobale,
Chi a sos poberos sos males,
Lis addopiat, ca ispozados
Sun, e in domo cundennados
Che in domo anzena a istare!

Custa noa tirannia
Procurade ‘e l’atterrare!