Sos deghe cumandamentos
di Padre Luca Cubeddu

I CUMANDAMENTU

Si ti cheres salvare, peccadore
Osserva legges e cumandamentos:
Une Deus adora, che Creadore
Cun anima e cun coro e sentimentos,
Iss'est Babbu, iss'est Rè, iss'est Segnore
De Chelu, astros, terra e elementos,
Sunt devidos a isse in conclusione
Sos attos de una vera religione.

Deus cumandat tottu sas creaturas
Isse solu hat sa manu onnipotente,
Non creas visiones, ne imposturas
Ne sonnos chi passana in sa mente,
Ne vanas osservanzia, ne figuras,
Ne astros chi cumbinat casualmente;
Cre solamente in sonnos Celestiales
Chi avvsant pro salvare sos mortales.

Oraculu, fantasma o visione,
Chi cres de prevedire su futuru,
Est unu casu, est un'illusione,
Ch'est totta naturale, ista seguru,
S'est mala o s'est turpe apparizione
Est naturale in sos omines puru,
Manc'unu Santu ischit su chi suzzedit,
Si Deus de l'ischire non cunzedit.


Indovinos, magiarzos, negromantes
Astrologos de vana astrologia,
Sortilegios, pitonas, chiromantes.
Chi previdint disastru o maladia,
Sunu tantos imbrogliones e birbantes
Chi abbagliant a sos tontos pro ingannia,
E tottu sos chi a custos dant credenzia
Non crene in sa perfetta Onnipotenzia.

Non creas ciarlatanos ne in incantos
Ne mai leggas liberos vedados:
Non frastimes a Deus, ne a Santos
Ne omines, ne ateros creados,
A Deus si riferint tottus cantos
Proite chi dae Deus sunt formados;
Non disisperes pro haer peccadu
Si ti pentis, tes esser perdonadu.

II CUMANDAMENTU

Cumandat su segundu a non giurare
In vanu a Deus cun vera malizia,
B'hat tres cosas innanti de osservare
Veridade, giudiziu e giustizia,
Deves sa veridade confirmare
No giures cando ha duda o imperizia
No restringas in mente su ch'est beru
Pro chi si perdat unu mundu interu.

III CUMANDAMENTU

Su terzu nos cumandat de osservare
Dominigas e festas cumandadas:
Est proibidu ancora a tribagliare
In artes e in operas forzadas:
Nos devimus sas missas inscultare
Preigas puru e dottrinas sagradas,
Cultivende sos attos de piedade
De fide, d'isperanzia e caridade.

Sunu ancora in sas festas proibidos
Ballos, giogos e deversiones
Sos viziosos in coro induridos
Non curant sas sagradas funziones,
Giogant a cartas e istant unidos
In zilleris e in cunversaziones,
O puru in calchi logu retirados
Aggiunghende peccados a peccados.

IV CUMANDAMENTU

Onora a babbu e mamma, si nde tenes
Cun tios, parentes e mazores,
A sos Ecclesiasticos tambenes
Personas dottas e superiores,
Pro tenner vida, ricchesas e benes.
Si ses orfanu e tens carudores,
Sias ai custos puru ubbidiente
Ca ti servint de babbu e de parente.

Babbos e mamas devent cureggire
Sos fìzos cim premura e cun coidadu,
Los devene puru educare e nutrire
Darelis arte, darelis istadu
Però sos fizos devent ubbidire:
Dogni fizu a servire est obbligadu.
Custa est legge Divina e naturale
Chi devet osservare ogni mortale.

Sas obbligaziones de s'istadu
Dogn'unu est obbligadu a las adimpire,
Siat sorteri o siat cogiuadu
Devet in sos incomodos suffrire.
Su Padre, Sacerdote e Ordinadu
Devet in sos incomodos suffrire.
Cun amore, prudenzia e cun zelu
Pro los ghiare a sa patria de su Chelu.

Res, Zuighes, Fiscales e Milizia
Sindigos, Barranzellos e impleados
Sunu obbligados a fagher giustizia,
Si no, sunu in eternu cundennados:
Non sian zegos dae s'avarizia,
Pro chi sunt dae Deus destinados
Pro difender sa paghe e armonia
E reprimere s'offesa e tirania.

V CUMANDAMENTU

Non boccas, non consizes a bocchire
Non sias cun su prossimu inumanu:
Dogni odiu e venditta des fuire,
Istima a totu e non sias tiranu,
Chirca sa paghe, impara a cumpatire
S'ingiuria che bonu cristianu,
Chie vendicat s'offesa, oltraggiu o gherra
Est su Re de su Chelu e de sa terra.

Deus cumandat, chi pro caridade
Devimus s'inimigu perdonare.
Intantu s'inimigu est unu frade
Ite nde tenes de ti vendicare?
Dogni venditta, ogni disamistade
Dat motivu a ti poder cundennare,
Non disizes sa morte, ne unu male
Ne mancu a s'inimigu pius corale.


VI CUMANDAMENTU

Nos cumandat su sestu esser onestos
In operas, in limba e pensamentos.
Si proibini sos attos disonestos,
Zinnos e impudigos toccamentos.
Ma sos iscandalos manifestos
Peccant pius e patini pius tormentos,
No m'esplico in sos modos de peccare
L'ischit dogn'unu e mi devo cagliare.

Fue s'iscandalu, ch'est ruina
Pro chi ses reu in su peccadu anzenu,
S'esempiu, su curreggiu sunt meighina
Pro chi servint de regula e de frenu,
Dogni bonu prezzettu, ogni dottrina
Imparat chi s'iscandalu est velenu.
Chi penetrat e podet in d'un'ora
Bocchiere a tie e atteros ancora.

VII CUMANDAMENTU

Non fures, ne cumandes a furare:
Restitui s'anzenu ch'has leadu:
Consizare, azzettare e laudare
Causas sunt de uguale gradu,
Pro consentire e pro partecipare
A sa fura dogn'unu est obbligadu
A un'intera restituzione
Cando non restituit su ladrone.

Si si furat in giaru cun violenzia
Est peccadu pius grave, ca est rapina,
Aggravat su peccadu s'insolenzia
E pius ingiuriosa est sa ruina,
Rapaces sunt indignos de indulgenzia
Sos barbaneris de anima canina,
Furant ancora chie est usuraiu
O fraudat sa paga a s'operaiu.

Si ses teraccu, avvisa su padronu
Si osservas una fura in bens suos,
Culpa su ladru e no uses perdonu,
E si no, sezis ladros ambos duos;
Pone dogni rispettu in abbandonu,
Sias fidele in sos obbligos tuos,
S'istat mudu pro affettu o pro paura
Ses reu de paccadu e de fura.

Sunt furas sos illecitos contrattos
Pretos si sunt ingiustos, sunu proibidos,
Sos servidores osservent sos pattos
Est giustu chi sos meres siant servidos.
Usende bonu modu e bonos trattos
Sunt meres e teraccos favoridos.
Su mere est obbligadu senz'istentu
Pagare su teraccu a cumplimentu.

Sos chi devent dinari o pensione
Tottu sunu obbligados a cumplire,
A su Legadu o attera persone
Non b'hat iscusa de los esumire.
Si paghent sos tributos ch'est regione
A su Re, ca cumbenit ubbidire,
Gasi puru su Re est obbligadu
Ispender prò su Regnu e pro s’Istadu.

Sos benes de una Chegia o Santidade
Non si furent a issa, ne dae inie,
Domo est de sa Divina Magestade
Si devet rispettare a notte e a die:
S'istat inie cun umilidade,
Issa est chi sa salude dat a tie.
Peccados ch'in piatta sunu veniales
Si si faghent in Chegia sunu mortales.

VIII CUMANDAMENTU

No attestes su falzu pro nessunu
Nara su giustu e non calunniare,
A sa fama dirittu b'hat ognunu
Pro cussu est proibidu a murmurare.
Si has leadu sa fama a calicunu
Ses obbligadu de bi la torrare,
Ca devende interessu, fama e onore
Non ti assolvet nessunu cunfessore.

IX CUMANDAMENTU

Si disizas sas feminas anzenas
Su peccadu est che fattu e committidu;
E si cun amorosas cantilenas
Su prossimu a peccare has induidu,
Rues in culpa, e rues in sas penas
Comente chi l'haeres consighidu,
Cun s'opera ca medios no has tentu
Ma sa mente hat peccadu a complimentu.

X CUMANDAMENTU

Non disizes ricchesas e ne benes
De nessunu; usa solu su coidadu,
Cando in custos disizos ti trattenes
Invano has custu tempus occupadu
Cuntentadi de cuddu chi tue tenes
Est grazia si Deus ti nd'hat dadu,
Su riccu est obbligadu in caridade
Sullevare su poveru, ca l'est frade.

 

Statistiche sito,contatore visite, counter web invisibile
WOP!WEB Servizi per siti web. Contatori, statistiche, forum, sondaggi... GRATIS!