Tres apposentos po un'artista
de Francesco Sanna

a su babbu
'e Frantzisca Piludu

S'intrada


O Pedrepaule de fine chelbeddu,
nebode e fradile in sa matess'ora,
ite mi contas da cussu Casteddu ?

S'ispiritu sardu bi bivet ancora ?
Tue ses giullare e de regnu tou
connosches bene su 'e intro e su 'e fora.

Narami si currinde est bentu nou
subra s'arida terra 'e sos nuraghes
o si maistrale semper faghet prou.

E narami de a tie, de su chi faghes
de "cada die" siat in corte o in piatza,
ite narat su pubblicu, a li piaghes ?

Muzere tua e i sa Piluda ratza
comente si la gherran custa vida ?
Za l'ies ch'an torradu aberrer catza

ca sa pena de Adamo no est finida…
Obrigadu mos benit de isetare
su Cristu, po serrare sa partida.

De me za no mi poto lamentare
in custas terras mesu tropicales,
mi cunfaghet su clima e i su pappare.

Sos malgascios sun bastante ospitales,
siat in sa costa che in sos altopianos
za acollen bene sos otzidentales.

Apo connotu medas musulmanos
e cinesos de fide taoista;
bi nd'at chi faghen ritos africanos

e a cussos lis naran animistas.
Ateros sun de Brahma pius credentes,
tantos cristianos e calchi buddista...

Tottu in Madagascar sun residentes
che in giardinu zoologicu animales
ogni genere e ispetzie sun presentes.

Po sa malgascia zente sun uguales
testimonzos de Geova o de ciapinu,
sacras dottrinas o ritos tribales.

Si arrivat unu nou malandrinu
in pagas dies faghet una setta
e che los leat, pranghinde, a su butzinu.

Issos sa cussentzia tenen netta
cando pappan e buffan tott'umpare;
e chi no manchet mai arrosu e petta.

Ma como chi giampiadu apo su mare
e nde so feltu in India, che nou Giona,
cambiat sa zente e cambiat su cantare.

E duncas m'est dovere a s'Elicona
cun umile rispettu de pidire
chi m'ispiret sa rima in s'ora ona.


*** *** ***


Che dogni pellegrinu in su paltire
pregadu apo s'Ispiritu Divinu
ca meda est sa timoria in s'avvenire.

Narat sa zente chi custu caminu
deo l'apo seberadu, ma no est gai:
sa "libertade" est... sigher su destinu.

Su ch'isettamos no s'avverat mai,
deris e cras sun solu un'illusione...
ma no nde cheret nadu, si no guai !

S'anima est in su corpus che in presone:
disizzat de connoscher su Criadore‚
ma sas criaturas bramat cun passione.

A issas si che ataccat cun ardore
e brusiat, che novella mariposa,
ingannada dae lughe e da calore.

E i sa mente, puddedra visciosa,
no supportat runchile ne trobea
ca de brinchiare isolta est disizosa.

Gringa e latranga… ahi ite cosa fea !
Ma nelbiu e isprone faghen prus paura,
troddiat e calchiat, si che pesat rea.

Però cun volontade frimma e dura
ogni istintu est possibile 'e domare
ca Intelletu est prus forte che Natura.

Posca, cando comintzan a cambiare
e lis bintrat beneficu sabiore
un'accordu si podet agattare.

Mantesu cheret semper cun Amore,
temperadu cun arte e cun resone;
ne a piaghere piegare, ne a dolore.

S'abitudine est una tentatzione
che sirena appostada in dogni via,
pronta a ti dare un'atera letzione.

E si che rues in mala cumpagnia
piedade no t'isetes da sa manu
chi t'istringhet in trugu sa corria.

A di chi mi nde peso su manzanu
b'at pronta calchi isfida semper noa;
deo timo, ma ando a enanti, pianu pianu.

Sos de domo mi naran: "torr'a coa",
ma suldu a cuss'origa apo su coro
ca su maternu affetu at fattu doa.

De unu "coro zentile" mi nd'ammoro;
cun sos ateros semper so un'amigu
ma piusu no mi peldo fatt'issoro.

Suffrimos po iscontare su castigu
de cudda presuntzione primitiva
chi a sa ligonza iat postu foza 'e figu.


*** *** ***


Ma in custa terra 'e Brahma, Vishnu e Shiva
no connoschen peccadu originale
e an sa cussentzia de ogni culpa briva.

No cren in sa cattolica morale
e in premiu o punitzione no an isetu
sa die de su Zudissiu Universale.

Si po briga lis bintrat in su pettu
mala idea, benit prestu immentrigada;
sentidos de vendetta o de dispettu

no duran prus de mesa zoronada;
poi torran che pitzinnos a giogare
malesa in cor'issoro no bi nd'ada.

Los bies cando si ponen a pregare:
zovanos, betzos, mannos, de ogni edade,
chie sonat, chie comintzat a cantare...

Chie pranghet e dimandada piedade,
chie abarrat incantau cun su sorrisu;
ma tottu cun devota umilidade.

Medas offrini latte, arrosu e pisu,
sonande una campana o unu conchizu
po dare de su votu a Deus s'avvisu.

Tusos a rasu mama, babu e fizu
andana a caddu, a pe, e in dogni modu
a su pellegrinaggiu, e no an fastizu.

In s'aba de su Gange agatan godu,
che Zuanne Battista in su Giordanu,
cun sa tunica in conca presa a nodu.

A modde, siat ilgerru o siat beranu
agguantan s'aba chi enit da su nie
a batomiza metros da su pianu.

Ca naran chi s'origine est inie
de cudda Connoschentzia Soberana:
ses santu si t'infundes dogni die.

No mancat de pappare mai sa gana,
ma guai a lis mentuare pet'e acca…!
Che nois, a mandigare peta umana,

est cosa digna solu 'e zente macca;
si lis naras chi mandigas bitellu
t'iscrinzan, no ti cheren mancu afacca.

No ap'idu matatoiu ne masellu,
ma solu banchiteddos de verdura
cun caule, colcoriga e pisu bellu:

tottu cuddos prodotos chi Natura
mos offrit dae su regnu vegetale
cun frutta de ogni greze, modde e dura.

Su latte est alimentu naturale
l'agatas cun su gioddu a ogni chizone,
frittu, chegente, drucche o cun su sale.


°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°